Chandrayaan 3 Update : चांद्रयान-3 आत्तापर्यंत कुठे पोहोचले आहे? जाणून घ्या इस्रोने दिलेले नवीन अपडेट
इस्रोने 14 जुलै रोजी प्रक्षेपित केलेले चांद्रयान-३ वेगाने चंद्राकडे जात आहे. अवघ्या एक दिवसापूर्वी इस्रोने चंद्राच्या कक्षेत वाहन उभे करण्याच्या पाचव्या टप्प्याची प्रक्रियाही पूर्ण केली आहे.

Chandrayaan 3 Update : भारतीय अंतराळ संशोधन संस्था (इस्रो) ने 14 जुलै रोजी प्रक्षेपित केलेले चांद्रयान-3 चंद्राकडे झेपावले आहे. हे चांद्रयान वेगाने चंद्राच्या दिशेने जात आहे.
अवघ्या एक दिवसापूर्वी इस्रोने चंद्राच्या कक्षेत वाहन उभे करण्याच्या पाचव्या टप्प्याची प्रक्रियाही पूर्ण केली आहे. या मोहिमेकडे केवळ भारतातील शास्त्रज्ञच नव्हे तर संपूर्ण जगाचे लक्ष लागले आहे. अलीकडेच पोलंडमध्ये ROTUZ (Panoptes-4) दुर्बिणीद्वारे चांद्रयान-3 अवकाशात उडताना दिसले आहे.
दरम्यान, याचा एक व्हिडीओ समोर आला आहे, ज्यामध्ये चांद्रयान-3 एका छोट्या बिंदूच्या रूपात दिसत आहे. व्हिडिओमध्ये चांद्रयान वेगाने फिरताना दिसत आहे. ROTUZ दुर्बिणी चंद्राच्या प्रवासादरम्यान चांद्रयान-3 चे दस्तऐवजीकरण करत आहे. चांद्रयानच्या प्रवासातील महत्त्वाचे दस्तऐवज म्हणूनही त्यांच्याकडे पाहिले जात आहे.
भारतीय अंतराळ संशोधन संस्था (इस्रो) च्या शास्त्रज्ञांनी मंगळवारी ‘चांद्रयान-3’ चंद्राच्या कक्षेत उचलण्याच्या पाचव्या टप्प्याची प्रक्रिया पूर्ण केली, हे एक मोठे यश मानले जात आहे. आता हे वाहन पृथ्वीच्या कक्षेतून बाहेर पडून 15 ऑगस्टला नियोजित वेळापत्रकानुसार चंद्राच्या दिशेने जाईल.
14 जुलै 2023 रोजी सतीश धवन अंतराळ केंद्रातून चांद्रयान-3 प्रक्षेपित करण्यात आले. हे सध्या पृथ्वीभोवती १,२७,६०९ किमी x २३६ किमीच्या कक्षेत आहे. ISRO चे अध्यक्ष एस सोमनाथ यांनी सांगितले की, चांद्रयान-3 23 ऑगस्ट 2023 रोजी चंद्राच्या पृष्ठभागावर सॉफ्ट लँडिंग करेल. या मोहिमेचा लँडर चंद्राच्या दक्षिण ध्रुवावर उतरण्यासाठी सज्ज आहे.
चांद्रयान-३ मोहीम इस्रो आणि जगभरातील शास्त्रज्ञांसाठी महत्त्वपूर्ण आहे. यामध्ये चंद्राच्या कक्षेतून पृथ्वीचा अभ्यास करण्यासाठी SHAPE (स्पेक्ट्रो-पोलरिमेट्री ऑफ हॅबिटेबल प्लॅनेट अर्थ) नावाचा पेलोड समाविष्ट आहे.
चंद्रावरील पाण्यासह इतर अनेक गोष्टींची माहिती गोळा करणे हा या मोहिमेचा उद्देश आहे. ही मोहीम यशस्वी झाल्यास, अमेरिका, सोव्हिएत युनियन आणि चीननंतर चंद्रावर सॉफ्ट लँडिंग करणारा भारत हा चौथा देश ठरेल.
इस्रोचे पुढील नियोजन काय आहे?
1 ऑगस्ट: या दिवशी चांद्रयान-3 चंद्र हस्तांतरण मार्गात टाकण्यात येईल. म्हणजेच तो चंद्राच्या दिशेने लांबच्या महामार्गावर जाईल.
5 ऑगस्ट: चांद्रयान-3 चंद्राच्या पहिल्या कक्षेत प्रवेश करेल.
6 ऑगस्ट: चांद्रयान-3 चंद्राच्या दुसऱ्या कक्षेत समाविष्ट केले जाईल.
9 ऑगस्ट: चांद्रयान-3 चंद्राच्या तिसऱ्या कक्षेत टाकले जाईल.
14 ऑगस्ट : चांद्रयान-3 चंद्राच्या चौथ्या कक्षेत टाकण्यात येणार आहे.
16 ऑगस्ट: चांद्रयान-3 चा पाचवा कक्ष चंद्राच्या दिशेने फिरणार आहे.
17 ऑगस्ट: चांद्रयान-3 चे प्रोपल्शन मॉड्यूल आणि लँडर मॉड्यूल वेगळे होतील. विभक्त होण्यापूर्वी, दोन्ही मॉड्यूल चंद्राभोवती 100X100 किमीच्या कक्षेत राहतील.
18 ऑगस्ट: डी-आरबिटिंग म्हणजेच डी-बूस्टिंग सुरू होईल. लँडर मॉड्यूलचा वेग कमी होईल. त्याला 180 अंशांचे रोटेशन देऊन विरुद्ध दिशेने फिरवेल. त्याचा वेग कमी करण्यासाठी. या कक्षेतून चंद्राच्या दिशेने जाण्यासाठी वेग 2.38 किलोमीटर प्रति सेकंदावरून 1 किलोमीटर प्रति सेकंद इतका कमी केला जाईल.
20 ऑगस्ट : डीऑर्बिटिंग दुसऱ्यांदा होणार आहे. चांद्रयान-3 100X30 किमीच्या चंद्राच्या कक्षेत ठेवण्यात येणार आहे.
23 ऑगस्ट: चंद्रयान-3 चे लँडर संध्याकाळी 5.47 वाजता चंद्राच्या पृष्ठभागावर उतरेल.
चांद्रयान-३ मध्ये अशी उपकरणे आहेत जी स्वतःच लँडिंग करू शकतील
चांद्रयान-३ मध्ये लेझर आणि आरएफ आधारित अल्टिमीटर, लेसर डॉप्लर वेग मीटर आहेत. हे त्याच्या इंजिनचा वेग वाढवण्यास किंवा कमी करण्यास मदत करतात. कोणते इंजिन कोणत्या वेळी आणि किती काळ चालू असेल हे ऑनबोर्ड कॉम्पुटर ठरवेल. तसेच चांद्रयान-2 च्या ऑर्बिटरने लँडिंगचे ठिकाण निश्चित केले आहे.