Hindi Diwas 2023 : आज हिंदी दिवस ! भारतात हिंदी का महत्वाची आहे? हे नाव कसे पडले? कोणकोणत्या देशात ही भाषा बोलली जाते? जाणून घ्या सर्वकाही एका क्लीकवर
आज 14 सप्टेंबर असून आज हिंदी दिवस आहे. दरवर्षी 14 सप्टेंबर रोजी हा दिवस हिंदी दिवस म्हणून साजरा केला जातो. जाणून घ्या यामागचे कारण काय आहे.
Hindi Diwas 2023 : भारतात अनेक भाषा आहेत, जे लोक सहसा बोलत असतात. यातील मुख्य भाषा ही हिंदी आहे. कारण भारताच्या कोणत्याही कोपऱ्यात तुम्हाला ही भाषा बोलणारे लोक भेटतील.
देशात हिंदी दिवस हा दरवर्षी 14 सप्टेंबर रोजी साजरा केला जातो. हा दिवस विशेषतः हिंदीचे महत्त्व समजावून सांगणे आणि त्याचा प्रचार करण्याच्या उद्देशाने साजरा केला जातो, परंतु हा दिवस साजरा करण्यासाठी केवळ 14 तारीख का निवडली गेली याचा तुम्हाला प्रश्न पडला आहे का? तर तुम्ही याबद्दल जाणून घ्या.
हिंदी दिवस फक्त 14 सप्टेंबरलाच का साजरा केला जातो?
14 सप्टेंबर रोजी हिंदी दिवस साजरा करण्याची एक नाही तर दोन कारणे आहेत. यातील पहिलं कारण म्हणजे हा तोच दिवस आहे जेव्हा 1949 मध्ये प्रदीर्घ चर्चेनंतर देवनागरी लिपीतील हिंदीला देशाची अधिकृत भाषा घोषित करण्यात आली होती.
त्यासाठी 14 तारखेची निवड देशाचे पहिले पंतप्रधान पंडित जवाहरलाल नेहरू यांनी स्वतः केली होती. त्याच वेळी, हा दिवस साजरा करण्यामागे आणखी एक विशेष कारण आहे, आणि ते एका प्रसिद्ध हिंदी कवीशी संबंधित आहे.
हिंदी दिन पहिल्यांदा कधी साजरा करण्यात आला?
1953 मध्ये राष्ट्रभाषा प्रचार समितीच्या सूचनेवरून हा दिवस साजरा करण्यास सुरुवात झाली. हा दिवस साजरा करण्यामागचे कारण हिंदीचे महत्त्व वाढवणे हे होते, परंतु हा दिवस हिंदीचे महान कवी राजेंद्र सिंह यांची जयंती देखील आहे.
तसेच एक भारतीय विद्वान, हिंदी-प्रख्यात, संस्कृतीज्ञ आणि इतिहासकार असण्याबरोबरच त्यांनी हिंदीला अधिकृत भाषा बनवण्यात महत्त्वाची भूमिका बजावली आहे.
हिंदीला “हिंदी” हे नाव कसे पडले?
हिंदी दिनाचा इतिहास तुम्हा सर्वांना माहीत असेल, पण हिंदी भाषेला हिंदी हे नाव कसे पडले हे तुम्हाला माहीत आहे का? नसल्यास, आम्ही तुम्हाला याबद्दल सांगणार आहे. कदाचित तुम्हाला हे देखील माहित असेल की प्रत्यक्षात हिंदी हे नाव इतर कोणत्यातरी भाषेतून घेतले गेले आहे.
हिंदी नाव, पर्शियन शब्द ‘हिंद’ वरून आले आहे, म्हणजे सिंधू नदीची जमीन. 11व्या शतकाच्या सुरुवातीला पर्शियन भाषिक लोकांनी सिंधू नदीच्या काठावर बोलल्या जाणाऱ्या भाषेला ‘हिंदी’ असे नाव दिले.
हिंदी केवळ भारतातच नाही तर या देशांमध्येही बोलली जाते
वर नमूद केल्याप्रमाणे, हिंदी ही केवळ भारतातील सर्वाधिक बोलली जाणारी भाषा नाही तर ती जगभरातील चौथी सर्वाधिक बोलली जाणारी भाषा आहे. भारताशिवाय इतरही अनेक देश आहेत जिथे लोक हिंदी भाषा वापरतात. या देशांमध्ये नेपाळ, मॉरिशस, फिजी, पाकिस्तान, सिंगापूर, त्रिनिदाद आणि टोबॅगो, बांगलादेश यांचा समावेश आहे.
तर भारतात उत्तर प्रदेश, उत्तराखंड, बिहार, झारखंड, मध्य प्रदेश, छत्तीसगड, हरियाणा, दिल्ली, राजस्थान, हिमाचल प्रदेश या राज्यांमध्ये हिंदी भाषा सर्वाधिक प्रमाणात बोलली जाते.
